Wat moet je doen als een koolmonoxidemelder afgaat?

Koolmonoxide is een levensgevaarlijk gas dat zowel geurloos als kleurloos is en zich razendsnel verspreidt. Neem een melding van je koolmonoxidemelder daarom altijd serieus, ook als er ogenschijnlijk niets aan de hand lijkt. Koolmonoxidemelders gaan namelijk alleen af wanneer er hoge concentraties koolmonoxide gemeten worden. Koolmonoxide wordt geproduceerd wanneer een verbrandingstoestel niet volledig verbrandt. Dit gevaar kan zich voordoen bij diverse apparaten, zoals houtkachels, open haarden, cv-ketels, geisers en combiketels. Koolmonoxide-uitstoot treedt vooral op als deze apparaten niet correct zijn geïnstalleerd of onvoldoende worden onderhouden. Daarnaast kan koolmonoxide in de ruimte terechtkomen als de afvoer van verbrandingsgassen slecht is geïnstalleerd of beschadigd is.

Een vals alarm is dan ook zelden het geval. Onderneem daarom direct actie om jezelf en je gezin in veiligheid te brengen. Maar wat moet je eigenlijk doen als de CO-melder afgaat? En hoe weet je of het toch niet om een vals alarm gaat? In dit artikel vertellen we je er meer over.

Help, mijn koolmonoxidemelder gaat af

Gaat het alarm van je CO-melder af? Dan is de kans zeer groot dat er gevaarlijke hoeveelheden koolmonoxide - ook wel CO genoemd - in de lucht zijn waargenomen. Blijf rustig en volg onderstaande stappen op.

Stap 1: Controleer de melder

Loop direct naar de melder toe om te zien of het om een gevaarlijke situatie of een vals alarm gaat. De meter op de melder geeft namelijk aan hoeveel koolmonoxide in de lucht is waargenomen. Heeft je melder geen meter? Sla deze stap dan over en open direct ramen en deuren.

Plaatsing te dicht op een brandstof verbruikend toestel en onvolledige verbranding van een fossiele brandstof kunnen een vals alarm veroorzaken. De kans hierop is echter minimaal. Neem een melding daarom altijd serieus, ook bij twijfel.

Stap 2: Open ramen en deuren

Koolmonoxide is net zo zwaar als lucht en verplaatst zich in een rap tempo via luchtstromen. Zet ramen en deuren daarom zo ver mogelijk open om de hoeveelheid gas in de lucht af te laten nemen. Sowieso is dagelijkse ventilatie in huis van groot belang om koolmonoxidevergiftiging te voorkomen.

Stap 3: Waarschuw huisgenoten

Koolmonoxide is een échte sluipmoordenaar. Waarschuw daarom direct je medebewoners en controleer of ze symptomen van een CO-vergiftiging vertonen. Neem eventuele klachten uiterst serieus: een hoge concentratie koolmonoxide leidt vrijwel direct tot hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. In het ergste scenario kan koolmonoxidevergiftiging zelfs dodelijke gevolgen hebben.

Stap 4: Zet apparaten zo snel mogelijk uit

Het is zeer lastig om vast te stellen waar het gas vandaan is gekomen. Je kunt het gas namelijk niet zien, ruiken of voelen. Zet daarom alle brandstofverbrandende apparaten uit om verdere verspreiding te voorkomen. Denk onder meer aan de geiser, het gasfornuis en de oven.

Stap 5: Verlaat de woning

Het is verstandig om de woning zo snel mogelijk te verlaten en in de frisse buitenlucht te gaan staan. Laat waardevolle spullen dan ook achter en laat overige apparatuur (zoals de televisie en wasmachine) gewoon aanstaan. Ook de CO-melder kun je gewoon laten hangen.

Stap 6: Bel het alarmnummer

Sta je op veilige afstand buiten? Bel dan 112 en volg de aanwijzingen van de hulpdiensten op. Ga niet tussentijds naar binnen, ook niet als de melder stopt met piepen. Vraag bij aankomst direct om medische hulp wanneer huisgenoten symptomen van een koolmonoxidevergiftiging vertonen.

Laat alle verbrandingstoestellen inspecteren

Was er inderdaad sprake van een verhoogde hoeveelheid koolmonoxide in je woning? Laat dan alle verbrandingstoestellen in huis controleren door een installateur of andere expert. Jaarlijkse controles en een goede ventilatie verminderen eveneens het risico op koolmonoxide-uitstoot. Op deze manier kunnen eventuele tekortkomingen tijdig worden opgemerkt om koolmonoxidevergiftiging te voorkomen.

Hoe test je een koolmonoxidemelder?

Een goede werking van je CO-melder is van groot belang. Test daarom of deze naar behoren werkt voordat je deze ophangt. Bevestig de melder aan het plafond in ruimtes met een verbrandingstoestel en op ademhoogte in andere ruimtes. Aan de voorkant van de meeste CO-melders bevindt zich een testknop. Houd deze ingedrukt totdat de koolmonoxidemelder piept. Schrijf ook de houdbaarheid van de koolmonoxidemelder op. Deze staat in veel gevallen vermeld op een sticker en bedraagt zo’n 5 a 10 jaar. Zet voor de zekerheid een reminder in je (online) agenda of hang de sticker in de meterkast. 

Daarnaast is het verstandig om elk jaar op een vast moment de batterijen te vervangen. Doe dit bijvoorbeeld wanneer de zomer- of wintertijd ingaat, omdat je dan ook fysieke klokken moet verzetten. Zijn de batterijen van de melder bijna leeg? Dan klinkt er een waarschuwingssignaal. Dit signaal klinkt anders dan het alarm. Schaf daarnaast alleen koolmonoxidemelders aan met een EN 50291 certificering. Deze voldoen aan de Europese normen voor de detectie van koolmonoxide. 

Ook belangrijk: herken het alarm van je koolmonoxidemelder

Oh, nee… er gaat een alarm af in je woning, maar van welke melder komt het geluid eigenlijk? Het is belangrijk om het verschil tussen de signalen van de verschillende melders in huis te herkennen om passende acties te kunnen ondernemen. Zo heeft een koolmonoxidemelder een kenmerkend aan-uit geluid van 3 meldingen gevolgd door een pauze. Een rookmelder geeft daarentegen een non-stop piepend geluid en een inbraakalarm een luide sirene.

Bescherm je huis ook tegen brand

Per dag komen er in Nederland honderden meldingen van brand in woningen en bedrijfspanden binnen. Brandpreventie is dan ook van groot belang. Het installeren van rookmelders is een goede eerste stap. Bij rookontwikkeling door een eventuele brand klinkt er namelijk direct een brandalarm. Dit geeft je extra tijd om jezelf en anderen in veiligheid te brengen.

Gaat het om een klein brandje? Dan is het handig als er brandblussers in de buurt zijn. Probeer brandjes - hoe klein ze ook zijn - echter alleen te blussen als je zelf geen onnodig risico loopt. Wil je je huis ook de gaten kunnen houden als je er niet bent? Installeer dan slimme rookmelders. Deze sturen een melding naar je smartphone of laptop wanneer er sprake is van rookontwikkeling of brand.